Anjiyo

Kalbi besleyen atar damarların ateroskleroz (damar sertliği) gelişmesi sonucu daralması ile oluşan hastalığa koroner arter hastalığı denir. Sigara, hipertansiyon, özelikle göbek çevresinde yağlanma, şeker hastalığı gibi risk faktörlerinin varlığı damar sertliği (endotel disfonksiyonu) oluşumuna neden olur. Zamanında fark edilip gerekli önlemler alınmazsa, damar tıkanıklığı kalp krizine (miyokart enfarktüsü) ve ölümcül ritim bozukluklarına yol açabilir. Koroner arter hastalığı, ülkemizde ve dünyada en önemli ölüm ve iş gücü kaybı nedenidir. Genetik yatkınlık birçok hastalıkta olduğu gibi koroner arter hastalığının gelişiminde de çok önemlidir, ailede erken yaşta kalp krizi öyküsü olan bireyler özellikle risk altındadır. Düzensiz ve aşırı yağlı beslenme kişilerde kolesterol ve diğer zararlı kan yağlarının yükselmesine yol açar ve damar sertliği gelişimine zemin hazırlar. Stresli yaşam sürenler, spor yapmayanlar ve hareketsiz bir hayat tarzı seçenler koroner arter hastalığı gelişimi açısından risk altındadır.

Hiç belirti vermeden yıllar boyunca ilerleyebileceği gibi, daha önceden olmayan, yeni başlayan çabuk yorulma, eforla gelen ve eforu kısıtlayan göğüs, sırt, kol ağrısı, yeni gelişen eforla alakalı nefes darlığı sık görülen belirtilerdir. Bunun yanı sıra koroner arter hastalığının ilk bulgusu ani gelişen kalp krizi ya da daha şanssız hastalarda ani ölüm olabilir.

Koroner arter hastalığından şüphelenilmesi durumunda hastalığın tanısı için uzman hekimlerce bazı tetkikler istenir. Her hastada mutlak yapılması gereken tetkik elektrokardiyografi (EKG) dir. Bu tetkik kalbin atım düzeni ve geçirilmiş kalp krizinin varlığı hakkında fikir verir. Hastanın şikayeti olduğu anda çekilebilmesi tanısal değerini artırır. Yakınmanın olmadığı dönemde çekilen EKG ise normal olabilir, dolayısıyla normal bir EKG koroner arter hastalığın varlığını ekarte ettirmez. Gerekli durumlarda egzersiz esnasında kanlanma bozukluğu oluşup oluşmadığını değerlendirmek amacıyla eforlu EKG (koşu testi) istenebilir. Miyokart perfüzyon sintigrafisi nükleer tıp yöntemleri kullanılarak kalbin kanlanmasını değerlendiren efor testine göre daha hassas ancak daha pahalı ve radyasyon riski taşıyan bir yöntemdir. Ekokardiyografi (kalp ultrasonu) kalbin kasılması ve kalp kapaklarının durumu konularında ayrıntılı bilgiler verir. Koroner arter hastalığının tanısında altın standart ise hiç kuşkusuz koroner anjiyografidir.